(شَهْرُ رَمَضَانَ اَلَّذِی اُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ)

بنابر تفسیر معتمد و مأخوذ از روایات و احادیث از آیه شریفه: (شَهرُ رَمَضان...) نزول قرآن کریم در این ماه مبارک، مستفاد است. و احتمال این که مراد از جمله: (اُنزِلَ فِیه...) ، «اُنزِلَ فِی صَوْمِه، اَو فِی فَرضِ صَومِهِ) باشد، یعنى قرآن در روزه ماه رمضان یا در فرض آن نازل شده، خلاف ظاهر و مرجوح است و تفسیر اوّل موافق با ظاهر است. از این رو، احتمال خلاف ظاهر، محتاج به حذف و تقدیر است. علاوه بر آن که بر حسب این احتمال، نزول قرآن در فرض روزه ماه رمضان، امتیاز خاصّ روزه نمى شود; زیرا واجبات دیگر مانند: نماز، حج، زکات، خمس، جهاد، امر به معروف و نهى از منکر و... نیز این امتیاز و شرافت را دارند که قرآن، در فرض آن ها نازل شده; مضافاً این که بنا بر این احتمال، امتیاز نزول قرآن در فرض روزه، مربوط به روزه یا فرض آن مى شود و مستقیماً و بالذّات به روزه یا فرض روزه ارتباط دارد و ثانیاً و بالعَرَض و بالواسطه، به ماه رمضان مربوط مى شود و این نیز، خلاف ظاهر است.....

بنابر این آیه شریفه، بیان کرامت و شرافت ماه رمضان، به واسطه نزول قرآن مجید است و بلکه از این آیه، اختیار این ماه از میان ماه هاى دیگر براى همین شرافت و فضیلت ـ که قرآن در آن نازل شده است ـ استفاده مى شود و شاید یکى از حکمت هاى روزه در این ماه، قیام به وظیفه شکر نعمت و به پاکردن سال گرد نزول قرآن و تجدید ارتباط با کتاب خدا و تعالیم و برنامه هاى قرآنى است تا مسلمانان همه ساله به مدّت یک ماه، سال گرد نزول کتاب مقدّس الهى را در ضمن انجام یک عبادت بزرگ، به نام «روزه» گرامى بدارند، و شکر خدا را به جاى آورده و به قرائت و تأمّل در معانى آیات الهى و استفاده از علوم و دانش هاى قرآن ـ که متضمّن سعادت دنیا و آخرت است ـ مشغول باشند.

حکمت این که تلاوت قرآن در این ماه فضیلت و ثواب بیشترى دارد نیز محتمل بر این است که چون این ماه، ماه نزول قرآن است، هیچ زمانى براى قرائت قرآن و الهام گرفتن از علوم و معارف آن، از این ماه مناسب تر نیست.

همان گونه که نبوّت محمّدیه، نبوّت جاودان و پیامبرى به سوى همگان است، قرآن مجید نیز کتاب جاودان و پاینده این نبوّت مى باشد که براى جهانیان نور و دعوت پایدار به توحید، حق و عدالت، صلح و صفا، آزادى و مساوات، رحمت و هدایت، شفاى بیمارى هاى اجتماعى، اخلاقى و فکرى، در مرور تمام ازمنه و اعصار است.

پس، برترین شرافت هاى این ماه، نزول قرآن و از برترین عبادات در آن، تلاوت و تفکّر و تأمّل در معانى و حقایق قرآن است.

این مسأله را که: «مراد از نزول قرآن چیست؟ و آیا مراد، نزول تمام قرآن یا مراد، آغاز نزول قرآن است؟» را، به دلیل آن که سخن به درازا مى کشد فعلا مطرح نمى کنیم و انشاءالله تعالى در مجالى دیگر، از آن بحث مى نماییم.

پس از این که دانسته شد نزول قرآن در ماه مبارک رمضان بوده، براى تعیین آن که بدانیم این واقعه بى نظیر و عظیم در شب اتّفاق افتاده و یا در روز به وقوع پیوسته است، به خود قرآن مراجعه مى کنیم.

برحسب اوّلین آیه سوره «قدر» و آیه سوّم سوره «دخان» نزول قرآن در «لیلة القدر» یا «لیلة المبارکه» واقع شده است.

و امّا این که این شب، کدام یک از شب هاى ماه رمضان بوده است، بر حسب اخبار و روایات از یکى از شب هاى «نوزدهم» و «بیست و یکم» و «بیست و سوّم» ـ که همان «شب قدر» است ـ بیرون نیست.

برگرفته از: سایت حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی